Read

Een duwtje in de goede richting

Koffie met..

Marit, onze jongste aanwinst binnen ons bureau. Ze is na haar afstudeerstage bij ons gebleven, want talent kan en mag je niet zomaar laten gaan! Ik dronk met haar een kop koffie net zoals ik met Bart en Erik deed. Of nou ja, een kop koffie. Daar kan ik Marit (nog) niet blij mee maken 😉

Lees ons gesprek over interesses, inspiratie en de kijk op het vak hieronder!

First things first

D: Inmiddels heb jij jouw papiertje van ArtEZ binnen. Kan je me nog eens meenemen waarom je voor deze studie hebt gekozen?

M: Voordat ik de opleiding aan ArtEZ begon, wist ik – logischerwijs – erg weinig over het vak. Met andere woorden: Ik wist niet dat alles wat RTRN doet, ook onder mijn studierichting Grafisch Design zou vallen. Mijn gedachten waren daarentegen veel theoretischer. Ik dacht voornamelijk aan grafische kunstenaars die typografie en lettertypes ontwikkelen en vormen van onderzoek doen. Daarom verwachtte ik dat het tijdens mijn studie meer deze kant op zou gaan, dan het vak in de breedste zin van het woord. Tijdens mijn afstudeerstage bij RTRN kwam ik er achter dat onder andere ook reclames, branding en communicatie hieronder vallen en dat vond – en vind – ik eigenlijk ook heel interessant.

D: Waarom doe je wat je doet?

M: Dit is eigenlijk over de jaren heen wel veranderd. Eerst was creatief bezig zijn en ontwerpen een vorm om mezelf te uiten. Daarom ben ik destijds ook aan ArtEZ begonnen. Naarmate ik verder leerde vond ik het veel belangrijker om anderen te helpen zich te kunnen uiten of een probleem aan de kaart te stellen en daarvoor een grafische oplossing zoeken.

Toen ik klein was, wilde ik altijd al iets doen voor andere mensen. De “Ik wil de wereld redden”-mentaliteit zat er bij mij al erg vroeg in. De wereld redden kan natuurlijk nooit op zo’n grote manier dan als je denkt als je klein bent, maar kan je wel op hele kleine manieren doen: Mensen iets leren of bij te brengen door communicatie, dat vind ik heel mooi.

 

“Waarom?”

 

D: Waar werd je het meest blij van tijdens je studie?

M: Ik kwam erachter dat ik het onderzoeken eigenlijk het leukst vond. Tijdens mijn studie deden we veel individueel onderzoek, waarbij je zelf een onderwerp kon kiezen. Meestal had dit onderwerp te maken met een maatschappelijk probleem, waarbij jij als grafisch designer een grafische oplossing mocht ontwikkelen.  Ik beet me hier altijd enorm in vast. Zelfs zo erg dat leraren wel eens aan mij vroegen: “Marit, moet jij niet eens beginnen met ontwerpen?”

D: Weet je ook waar dat vandaan komt? Dat je zo nieuwsgierig bent?

M: Van jongs af aan stel ik vaak de vraag “Waarom?”. Vroeger op school vond ik vakken zoals wiskunde Ă©Ă©n van de interessante vakken. Niet perse omdat ik cijfertjes nou zo leuk vond, zeker niet. Maar, omdat er altijd stappen achter zaten. Stappen die het logisch maakte waarom iets zo was. Als je goed bent in dingen onthouden of automatiseren dan zijn maniertjes of ezelsbruggetjes makkelijk, maar dat was dan weer niet perse mijn sterkste kant. Door het te doen en het ‘waarom’ lukt het me wel.

D: Dus je het het altijd al een beetje in je gehad dat je dacht “Hier wil ik meer over weten?”

M: Precies. “Waarom is dat gebeurd?”, “Hoe komt dat?”. Ja, dat is gewoon een soort van intrinsieke nieuwsgierigheid of een manier van kritisch zijn. En, ik ben ook van mening dat als je op design gebied iets werkend of effectief wilt maken, dat je het onderwerp dan helemaal in de hand moet hebben. Door een onderwerp te onderzoeken kom je erachter dat het niet gewoon plat is, maar dat het dieper gaat dan alleen wat aan de oppervlakte te zien is. Waarom moet ik iets gaan maken? Waarom werkt dit wel? Waarom werkt dit niet? Information is only useful when it can be understood van Muriel Cooper vind ik dan ook een mooie uitspraak.

 

Agency life

D: Kan je me eens een voorbeeld geven van wat je hebt geleerd hebt tijdens je stageperiode?

M: Ik vind het heel mooi dat ik de andere kant van het vak hebt ontdekt en geleerd. Hiermee bedoel ik de toegepaste kant van grafisch ontwerp. In de schoolbanken leerde ik om een product of oplossing te ontwerpen voor maatschappelijke problemen. Bij RTRN ontwerpen we geen tastbare producten, maar maken we communicatie om het product (beter) te kunnen begrijpen. De branding van een product of service die ervoor zorgt dat de identiteit van het merk op een unieke wijze harten weet te raken. Zodat men een gevoel krijgt bij het merk en zich hieraan willen binden.

D: Wat vind je dan het tofste binnen RTRN?

M: Ik vind de vrijheid die ik hier krijg heel erg fijn. We hebben zoveel verschillende soorten opdrachtgevers, met ieder een ander vraag en scope. Ik krijg als designer heel veel vrijheid om een interpretatie te maken op deze vraag. Dus dat gaat van inspiratie zoeken, naar creatief zijn en research doen: Waar staat een bedrijf voor? Welke associaties heb ik? Wat voor beelden passen daarbij? En op deze basis dan vervolgens gaan designen. Dat vind ik ontzettend tof.

 

Inspiratie en iconen

D: Hoe zorg jij dat je geĂŻnspireerd of up-to-date blijft binnen je vak?

M: Een tof project vind ik bijvoorbeeld het project van Studio Lennarts & de Bruin. Stay Sane, Stay Safe (SSSS) is een corona-gerelateerd open en positief posterplatform. Een verzamelpunt van de creativiteit die vrijkwam na het plotseling stilvallen van de culturele sector. Een uitlaatklep voor ontwerpers en iedereen die een hart onder de riem te steken en een bron van inspiratie tijdens het thuiswerken.

Daarnaast kan ik de campagnes van Amnesty altijd waarderen. Naast dat ik de vormgeving gewoon lekker vindt, omdat het zo bold en opvallend is door het gebruik van zwart, geel en kapitalen schreefloze letters, houd ik van de durf en humor. Een twist die je aan het denken zet, zoals deze campagne door BVH.

D: En what about iconen?

M: Er zijn altijd bepaalde mensen waar ik op ‘terug kan vallen’. Irma Boom maakt geweldige boeken. Zij brengt het concept ‘boek’ naar een heel ander level. We hebben het dan niet meer over zomaar een boek die vrijwel iedereen kent, maar bijna een soort kunst object. Prachtig.

Daarnaast vind ik Julia Janssen een enorme inspiratiebron. Zij is niet super bekend, maar werkt met veel onderwerpen die ik als persoon enorm interessant vindt: Datagedreven design. De research kant. Ik vind het tof om te zien hoe zij verschillende onderwerpen aanpakt. Wat ontwerpt zij daarmee? Wat voor oplossing bedenkt zij? Ze doet veel met social media en manipulatie op social media. Dit is ook het onderwerp van mijn scriptie en afstudeerproject.

Sandra de Wit, aangenaam. 
D: Om daar even een bruggetje naar te maken. Kan je wat meer vertellen over jouw interesse naar data, social media, gedrag en jouw scriptie?

M: Mijn scriptie ‘Ideologie ontmanteld’ ging over de rol van de ontwerper binnen ideologische manipulatie. Door (onder andere) actualiteiten worden vaak extreme meningsvorming ideologisch gestuurd. De werking van manipulatie en het effect hiervan op de ontvanger lichtte ik in mijn scriptie uit door de psychologie van groepsdruk en manipulatie te onderzoeken.

Door te begrijpen wie de afzender – en dus eigenlijk manipulator – is, welke boodschap hij wil overbrengen en hoe, kunnen eventuele gevolgen beter worden overzien. Als ontwerper kan je voorkomen dat een boodschap met manipulatieve bedoelingen bij de ontvanger komt, want de ontwerper staat daar middenin.

In mijn afstudeerproject ging ik op dit onderwerp verder door. ‘Alter Ego’ is een product om te ervaren om iemand anders te zijn op social media. Ik heb onderzocht hoe profielen van mensen in elkaar zitten door middel van het gebruik van een wegwerp telefoon en een nieuwe simkaart. Zo kon ik er from scratch achter komen hoe ik zelf gemanipuleerd kon worden op social media. Sandra de Wit, aangenaam.

D: Vet! Wat is je grootste bevinding uit je afstudeertraject?

M: Eigenlijk weet iedereen dat hij of zij ‘gemanipuleerd’ wordt op social media. Je krijgt namelijk andere dingen te zien dan iemand die totaal anders is dan dat jij bent. In mijn onderzoek kwam ik er bijvoorbeeld alleen al achter dat mijn resultaten op Google compleet anders waren dan mijn Alter Ego Sandra. Om dit daadwerkelijk bewust te ervaren, vond ik echt een eye opener.

Met mijn uitkomst of opgeleverde product wil ik niet mensen sturen, want dan ben ik zelf een vorm van manipuleren bezig 😉 Daarnaast kun je algoritmes niet omzeilen en is – en blijft –  social media nou eenmaal hier.  Mijn uitkomsten dienen om mensen bewust te maken van waar een gedachtengang van een ander persoon vandaan komt. Dat iemands mening ontstaat vanuit wat iemand allemaal ziet, waar diegene vandaan komt en in wat voor omgeving hij/zij op dat moment zit.

D: En jouw afstudeerproject werd ook zeker niet onopgemerkt toch?

M: Nee! Ik heb op GOGBOT gestaan met mijn werk en een eervolle vermelding als favoriet als een van de juryleden gekregen. Daarnaast is mijn werk genomineerd op de ArtEZ finals voor de academieprijs, ben ik genomineerd voor de scriptieprijs van ArtEZ en ook nog eens uitgekozen om gepubliceerd te worden in Dd Yearbook, als een van de 21 beste eindexamenwerken van 2021. Best wel een beetje trots ja.

 

Zebrapaden en de toekomst

D: Zie jij jezelf nu als manipulator in jouw vak als designer?

M: Je hebt heel veel verschillende vormen van manipulatie: Van indoctrinatie naar nudging. Dat laatste is meer een duwtje in de rug. Een duwtje in de goede richting. Neem bijvoorbeeld een zebrapad. Dit is al een duwtje in de goede richting, zodat er minder ongelukken voorkomen. Je kan het eigenlijk zien zoals wat we bij RTRN doen: Het ontwerpen van communicatie als een duwtje in de goede richting.

D: Zou je met het onderwerp van je scriptie nog iets willen doen?

M: Ja, heel graag. Ik wil nog verder studeren, maar ik weet nog niet precies waar en wanneer. Het lijkt me heel tof om een studie te volgen als Information Design of Research Design, waar je leert om data en informatie over verschillende onderwerpen begrijpelijk te maken voor mensen. Dus wel meer richting de research kant op.

Het lijkt me heel tof om na het afronden van mijn master aan de slag te gaan met mijn eigen projecten in samenwerking met andere ontwerpers, maar vooral ook met andere disciplines, zoals wetenschappers, technici en psychologen. Om zo de kennis van de wetenschap en de kracht van ontwerp samen te brengen in het zoeken naar een oplossing voor verschillende vraagstukken. Maar, voor nu zit ik zeker nog op m’n plek bij RTRN!

 

Last but not least…

Wat ik mooi vind aan Marit haar verhaal is dat ze tijdens ons gesprek de volgende conclusie trok: “Het is belangrijk te begrijpen wat je doet, waarvoor je het doet en wat voor impact dit heeft op de wereld om je heen. We moeten de waarde van ons werk beoordelen op basis van die impact. Waar sta ik als ontwerper? Die vraag blijf ik voor mezelf herhalen.” Een designer en design met een maatschappelijke werking.

Daarnaast is de manier van denken of de manier van kritisch zijn perfect passend binnen het bureau. Een laag dieper kunnen en durven te gaan dan alleen wat op de oppervlakte te zien is. De kracht om erachter te komen wat de essentie is om ervoor te zorgen dat iets anders wordt. Of beter.

Ben jij ook gefascineerd door dit vakgebied, lijkt het werken in een creative agency je tof of heb je wellicht meer vragen over een stage? Neem dan contact met ons op!

Klaar voor verandering?

Geef ons een belletje.